کوتونو، بنین – نړیوالو رسنیو راپور ورکړی دی چې د افریقایي هېواد بنین په لوېدیځ کې د کودتا هڅه ناکامه شوې ده. د رویټرز خبري اژانس په حواله، د بنین د کورنیو چارو وزیر، آلاسان سیدو، نن ماښام (یکشنبه، ۱۶ قوس) په محلي وخت وویل چې د دغه هېواد مسلح ځواکونو د کودتا هڅه بېاثر کړې ده.
د بحران پیل او د مسلح ځواکونو چټکه غبرګون
د راپورونو له مخې، نن یوه ډله افسران په دولتي ټلویزیوني چینل کې څرګند شول او وویل چې دوی واک ترلاسه کړی دی. دغه افسرانو همداراز اعلان وکړ چې دوی د ملي ادارو انحلال، د اساسي قانون تعلیق او د هوایي، ځمکني او سمندري سرحدونو تړل شوي دي. دا اقدامات ژر تر ژره د هېواد په دننه او بهر کې اندیښنې او کړکېچ رامنځته کړ.
خو د بنین د کورنیو چارو وزیر آلاسان سیدو ژر تر ژره په یوې خبري ناستې کې وویل چې د دولت وفادارې مسلح ځواکونو د کودتا هڅه مهار کړې او اوس وضعیت تر بشپړ کنټرول لاندې دی. هغه وویل: “کودتا ناکامه شوه او اوس حالات آرام دي. د مسلح ځواکونو او نورو امنیتي ادارو په ګډه کار د هېواد حالت عادي ته راوستلی دی.”
په پلازمېنه کې د امنیت راپورونه
د محلي سرچینو له مخې، د بنین پلازمېنه کوتونو چې د هېواد سیاسي او اقتصادي مرکز دی، د امنیتي ځواکونو د پراخ حضور شاهد وه، خو د ښار وضعیت بیا د عادي کیدو په لور روان ښکاري. همداراز، حکومتي مقاماتو اعلان وکړ چې د کودتا په تړاو به د امنیتي او قضایي پلټنو بهیر پیل شي.
د نړیوالو غبرګونونه او د دیپلوماتیکو هڅو پراختیا
دغه پېښه په داسې وخت کې رامنځته شوې چې بنین د لوېدیځ افریقا یو نسبتاً باثباته هېواد ګڼل کېږي. د دې هېواد ګاونډي هېوادونه او نړیوالې ټولنې ژر تر ژره د کودتا هڅه وغندله او د بنین له قانوني حکومت څخه ملاتړ وکړ. د افریقا اتحادیه او ملګري ملتونه هم په چټکۍ سره غبرګون وښود او له بنینوالو غوښتنه وکړه چې د هېواد د سولې او ثبات لپاره کار وکړي
په ورته وخت کې، ځینې غربي هېوادونه لکه فرانسه، چې له بنین سره پراخه اړیکې لري، وضعیت په دقت سره څاري او چمتو دي چې د اړتیا په صورت کې دیپلوماتیک او بشري مرستې وړاندې کړي
په بنین کې سیاسي ننګونې
بنین په تیرو کلونو کې د سیاسي چلنجونو سره مخ شوی دی، په ځانګړې توګه د ولسمشر پاتریک تالبی او د اپوزیسیون ګوندونو ترمنځ د ځینو دموکراتیکو او مدني ازادیو په اړه ستونزې راپور شوي. په هر صورت، که څه هم دا کودتا ناکامه شوه، خو دا پېښه ښیي چې دغه هېواد ممکن د داخلي بحرانونو او امنیتي تهدیداتو سره مخ شي
دا وضعیت ممکن په هېواد کې د اوږدمهاله ثبات په اړه پوښتنې راولاړ کړي
د کودتا هڅه ناکامه شوې، خو اندېښنې لا پاتې دي
که څه هم د بنین د کودتا هڅه ناکامه شوې، خو دا پېښه ښیي چې داسې هېوادونه چې د ثبات لرونکي وي، لکه بنین، ممکن په نږدې راتلونکي کې د داخلي بحرانونو او امنیتي تهدیداتو سره مخ شي. دا وضعیت ممکن د بنین حکومت ته یو فرصت ورکړي چې د خپلو سیاسي چلنجونو او اصلاحاتو د بیاکتنې په برخه کې جدي ګامونه پورته کړي ترڅو په راتلونکي کې له دې ډول بحرانونو څخه مخنیوی وشي
په پای کې، د بنین حکومت باید ژر تر ژره هغه اقدامات ترسره کړي چې د خلکو اعتماد بیرته راوړي او هېواد ته د عادي حالت بېرته راستنیدو زمینه برابره کړي، ترڅو د امنیتي تهدیداتو پر وړاندې بریالي شي او د هېواد په اوږدمهاله ثبات کې مرسته وکړي