د افغانستان د اسلامي امارت طالبان: له پاکستانه د “قوي ډاډ” تر ترلاسه کېدو وړاندې سوداګریزې لارې نه پرانیزو
کابل – د افغانستان د اسلامي امارت مشرتابه یو ځل بیا په پرېکنده ټون اعلان کړی چې تر هغه وخته به له پاکستان سره تړلې سوداګریزې او ټرانزیټي لارې بېرته نه پرانیزي، څو اسلاماباد یې داسې “قوي او عملي ډاډ” ور نه کړي چې نور به د سیاسي فشار د وسیلې په توګه له دې لارو د ګټې اخیستنې څخه ډډه کوي
د اسلامي امارت ویاند ذبیحالله مجاهد نن پنجشنبه (لیندۍ ۱۳ / دسمبر ۴) په خپله اېکسپاڼه خپره شوې خبرپاڼه کې ویلي، د پاکستان لخوا د افغانستان ـ پاکستان د ترانزیټي دهلیزونو پرېکون “غیرقانوني او غیرموجه” اقدام و، چې دواړو غاړو ولسونو ته یې درانه اقتصادي تاوانونه ورسول
مجاهد ټینګار کړی چې افغانستان د سوداګرۍ د متوازن کیدو لپاره نور بدیلونه موندلي او اوس د اړتیا وړ ډېری توکي د سیمې او نړۍ له ګڼو هېوادونو ترلاسه کوي. د ده په وینا، د دې بدیلو لارو موندل حکومت د دې موقف په نیولو لا زیات پرېکړهلیک کړی چې له پاکستان سره د سوداګرۍ د بیا پیل شرط یوازې هغه مهال پوره کېدای شي چې اسلاماباد معقول، باوري او تضمین شوی ژمنه وړاندې کړي
هغه زیاته کړې:
د سوداګرۍ او ټرانزیټ د پراختیا او د دواړو لورو د ولسونو د هوساینې په خاطر به سوداګریزې لارې هغه وخت بېرته پرانیستل کېږي، چې د پاکستان حکومت داسې قوي اطمینان راکړي چې په راتلونکي کې به دا لارې د سیاسي فشار، ناقانونه استفادې او د ولسونو د ځورونې لپاره نه تړل کېږي
اقتصادي لهجې ته د سیاست رنګ ورکول
په تېرو میاشتو کې پاکستان څو ځل د تورخم، سپینبولدک او نورو مهمو دهلیزونو تګراتګ محدود یا بشپړ بند کړی و. افغان لوري تل ویلي چې دغه اقدامات د کابل پر حکومت د فشار لپاره کارول کېږي؛ خو اسلاماباد دا تورونه ردوي او د امنیتي اندېښنو خبره کوي
د سوداګرۍ کارپوهان وايي چې د لارو پرلهپسې بندېدل نه یوازې د سوداګرو پانګه له خطر سره مخ کوي، بلکې د خوراکي او صنعتي موادو بیې هم لوړوي، او په دواړو هېوادونو کې د عامو خلکو ورځنی ژوند متأثر کوي
افغانستان د بدیلو لارو پراختیا ته مخه کړې
مجاهد ادعا کړې چې افغانستان اوس د ایران، منځنۍ اسیا، چین او منځني ختیځ له لارو د خپلې اړتیا ډېره برخه پوره کوي او د پاکستان پر دهلیزونو د تکیې کچه په څرګند ډول راټیټه شوې ده
هغه د یوې اوږدمهالې ستراتیژۍ اشاره هم کړې او ویلي یې دي چې افغانستان غواړي د “باعزته، متوازنې او له فشار پرته” سوداګرۍ لپاره نوې دروازې پرانیزي، څو هېڅ هېواد د افغانستان د اقتصادي تنفس لارې په سیاسي وسیله بدل نه کړي
د لارو د خلاصېدو راتلونکی؛ د تضمین په تار تړلی
تر اوسه د پاکستان حکومت د طالبانو وروستیو څرګندونو ته رسمي ملتیا یا غبرګون نه دی ښودلی، خو د سیمې څارونکي باور لري چې دواړه هېوادونه به د فشارونو تر سیوري لاندې، په ځانګړي ډول د سوداګرو د غوښتنو له امله، بېرته د خبرو مېز ته کښېني
افغانستان بیا وایي هغه ورځ به د لارو د بیا پرانیستو ورځ وي، چې اسلاماباد د سیاسي کړکېچ په وخت کې د سوداګرۍ له لارې د فشار د کارونې د نه تکرار تضمین ورکړي