شرایط اقتصادی؛
چهارمین روز اعتراضها و اعتصابات به گرانی قیمت دالر در ایران
بریانیوز:( چهارشنبه۱۰ جدی۱۴۰۴) اعتراضها به گرانی و افزایش قیمت دالر در ایران وارد سومین روز خود شده و تا روز سهشنبه (۹ جدی/۳۰ دسامبر) نیز گزارشها از ادامه اعتراضهای پراکنده حکایت دارد. مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، از وزیر داخله این کشور خواسته است به «مطالبات برحق» معترضان گوش دهد و با نمایندگان آنها وارد گفتوگو شود.
تجمعها و اعتراضها به افزایش قیمت دالر و گرانی، روز یکشنبه (۷ جدی ۱۴۰۴) آغاز شد. معترضان در واکنش به شرایط اقتصادی و پس از رسیدن ارزش پول ملی ایران به پایینترین سطح خود در بازار آزاد، مغازههایشان را تعطیل کرده و دست به اعتراض زدند.

روز دوشنبه نیز گزارشها و تصاویر منتشرشده از ایران از افزایش شمار معترضان حکایت داشت و شعارهایی علیه حکومت سر داده شد. تصاویر نشان میدهد که برای متفرق کردن معترضان، از گاز اشکآور نیز استفاده شده است.
دیروز سهشنبه۹جدی نیز تصاویر منتشرشده حاکی از ادامه اعتراضها در شهرهای تهران و کرمانشاه است. برخی از دانشجویان چندین دانشگاه، در همبستگی با اعتراضها به گرانی و بحران اقتصادی، اقدام به راهپیمایی و تجمع کردند.
بخشهایی از بازار تهران امروز بسته است و در برخی نقاط پایتخت و دیگر شهرها، ویدیوهایی از حضور نیروهای امنیتی منتشر شده است.
دولت همچنین از تعطیلی تمامی مراکز تجاری، دولتی و آموزشی در تهران، همدان و قم در روز چهارشنبه ۱۰ جدی خبر داده است.
در زمان آغاز تعطیلیها در روز یکشنبه، هر دالر امریکا حدود یک میلیون و ۴۲۰ هزار ریال معامله میشد؛ در حالی که این رقم یک سال پیش حدود ۸۲۰ هزار ریال بود. با این حال، ارزش ریال تا روز سهشنبه اندکی بهبود یافت.
به گزارش روزنامه اعتماد، یکی از فروشندگان که نامش را فاش نکرد، از نبود حمایت مسئولان از مغازهدارانی که با افزایش شدید هزینههای واردات مواجهاند، انتقاد کرد. او گفت: «حتی پیگیری نکردند که قیمت دالر چه تأثیری روی زندگی ما گذاشته است.»
این فروشنده افزود: «مجبور شدیم تصمیم بگیریم اعتراض خودمان را نشان دهیم. با این قیمت دالر، حتی نمیتوانیم یک کاور موبایل بفروشیم و مسئولان اصلاً اهمیتی نمیدهند که زندگی ما از فروش تلفن همراه و لوازم جانبی آن میگذرد.»
در چنین فضایی، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران که در ساختار حکومتی این کشور اختیارات کمتری نسبت به آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، دارد خواستار گفتوگو با معترضان شده است.
او در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «معیشت مردم، دغدغه هر روز من است. اقدامات اساسی برای اصلاح نظام پولی و بانکی و حفظ قدرت خرید مردم در دستور کار داریم. به وزیر کشور/داخله مأموریت دادم از مسیر گفتوگو با نمایندگان معترضان، مطالبات برحق آنها را بشنود تا دولت با تمام توان برای رفع مشکلات و پاسخگویی مسئولانه عمل کند.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، نیز در نشست خبری امروز خود گفت: «دولت حتی اگر با صداهای تند مواجه شود، با صبوری خواهد شنید.» او با اشاره به دستور رئیسجمهور به وزیر داخله برای ایجاد سازوکار گفتوگو و شنیدن سخنان معترضان، تأکید کرد که دولت «اعتراضها را به رسمیت میشناسد.»
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در واکنش به اعتراضات گفت: «بدخواهان میخواهند مطالبه مردم را به اغتشاش بکشانند.» او در بیانیهای که در صحن علنی مجلس قرائت شد، افزود: «مردم ایران دشمن و اهداف شوم آنها را میشناسند و از انحراف اعتراضات به آشوب جلوگیری میکنند.»
این در حالی است که بر اساس گزارشها، نوسانات قیمت، فروش برخی کالاهای وارداتی را فلج کرده است؛ بهگونهای که هم فروشندگان و هم خریداران ترجیح میدهند تا روشنتر شدن وضعیت، معاملات خود را به تعویق بیندازند.
غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه ایران، نیز گفته است: «برخی با برهم زدن بازار ارز و ایجاد نوسانات اقتصادی، معیشت و زندگی مردم را هدف گرفتهاند که باید با هوشیاری مسئولان شناسایی و محاکمه شوند.» او تأکید کرد که «با محتکران و اخلالگران بازار ارز برخورد قاطع و قانونی» صورت خواهد گرفت.
مهدی طباطبایی، معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر ریاستجمهوری ایران، از تغییر رئیس بانک مرکزی خبر داد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که به تصمیم مسعود پزشکیان، «عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی خواهد شد.»
آقای همتی نخستین وزیر اقتصاد دولت مسعود پزشکیان بود که چند ماه پس از دریافت رأی اعتماد از مجلس، به دلیل کاهش شدید ارزش پول ملی، استیضاح و برکنار شد.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در ماه قوس امسال نرخ تورم سالانه برای خانوارهای ایرانی به ۴۲/۲ درصد رسید که در مقایسه با ماه عقرب، ۸/۱ درصد افزایش نشان میدهد.
در گزارش مرکز آمار آمده است که نرخ تورم ماه قوس امسال در مقایسه با ماه قوس سال گذشته (۱۴۰۳)، ۵۲٫۶ درصد افزایش داشته است؛ به این معنا که شهروندان ایرانی برای کالاها و خدمات، در نهمین ماه سال بیش از ۵۲ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته هزینه کردهاند.
اقتصاد ایران که سالهاست تحت تأثیر تحریمهای غرب قرار دارد، پس از آنکه ملل متحد در اواخر سپتامبر تحریمهای بینالمللی مرتبط با برنامه هستۀ ایران ــ که ۱۰ سال پیش لغو شده بود ــ را دوباره برقرار کرد، با فشار بیشتری مواجه شده است.